Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun (TÜRKONFED) “Dönüşüm Zamanı” ana temasıyla çevrim içi düzenlediği 23’üncü Teşebbüs ve İş Dünyası Doruğu başladı. Tepenin açılışın bir konuşma yapan TÜRKONFED İdare Heyeti Lideri Orhan Turan, gündeme ve pandeminin tesirlerine ait değerlendirmelerde bulundu.
İçinden geçilen sıkıntı periyotta ekonomik olarak kalkınmada yeni bir kaldıraç arayışının yaşandığını belirten Turan, Almanya’nın doğusu ile Çin’in batısı ortasında kalan bölgede Türkiye ile üretim ve tedarikte rekabet edecek bir ülkenin olmadığını vurgulayarak, “AB ve Orta Doğu pazarına yakınlığımızı avantaja dönüştürmek istiyorsak, işletmelerimizin tedarikleri karşılayacak ölçeklere ulaşmasını sağlayıp, lojistik altyapı dahil süratli ve aktif operasyonları hayata geçirecek kapasitelere ulaşmak önceliğimiz olmalı” dedi.
Ham unsurdan iş süreçlerine, üretimden son tüketiciye uzanan, insan-çevre odaklı yeşil ve dijital bir ekosistemin kurallarının yazıldığını söz eden Turan, “Teknolojinin daha insan odaklı, etraf odaklı, sürdürülebilir ve verimlilik artışı yarattığı yeni bir refah toplumu seyahati planlanıyor. Tepemiz işte bu refah toplumunun değerli etaplarını, yeni kuşak üretim, yeşil ve dijital dönüşüm ekseninde ele alıyor. Ulusal ve milletlerarası alanda özel bölüm, kamu, iş dünyası ve sivil toplum kuruluşlarının önde gelen isimlerini ağırladığımız zirvemizin ülkemizin dönüşüm seyahatine kıymet yaratması en değerli temennimiz” dedi.
‘GEÇİCİ TAHLİLLER DEĞİL KALICI ISLAHATLARIN ZAMANIDIR’
Orhan Turan, yüksek demokrasi standardı, hukukun üstünlüğü, yargı bağımsızlığı ile fikir ve söz özgürlüğü üzere kozmik bedellerin, iktisatta inanç ve istikrarın anahtarı olarak kabul edildiğine işaret ederek, “Demokrasinin kurumsal ve zihniyet olarak güçlenmesi birebir vakitte yatırım, üretim, istihdam, ihracat, direkt yabancı sermaye ile toplumsal refah artışı manasına da geliyor. Büyüme yerine kalkınmayı odağına alan iktisat siyasetleri ile yatırım ortamını güzelleştirmek ve inanç iklimini yaratmak zorundayız. Bunun için itimat veren bir para ve maliye siyasetine, iktisadın yapısal dönüşümüne, demokratik ıslahatlar ile süratli aksiyonlara yani söylemden-eyleme geçmeye muhtaçlığımız var” görüşünü paylaştı.
Turan, Türkiye’nin dünya iktisadından aldığı hissesi artırmak, toplam faktör verimliliğine odaklanmak, katma pahası yüksek bir iktisada geçmek için 3 değerli tuzaktan yani orta gelir, orta demokrasi ve orta eğitim tuzaklarından kurtulması gerektiğini aktardı. Düşük gelir kümesinden orta gelir kümesine çıkan çok sayıda ülke görmenin mümkün olduğunu lakin son 50 yılda orta gelir tuzağından, gerçekleştirdiği dönüşüm atakları ile Güney Kore ve Tayvan’ın kurtulduğunu söz eden Turan, “Güney Kore ile 1980’li yıllarda, yarışa tıpkı kulvardan başladığımız düşünülürse, ülke olarak topyekun bir atılım yapmaktan öbür tahlil yolu görünmüyor” dedi.
TÜRKONFED İdare Heyeti Lideri Orhan Turan, “Riskleri düşürmek istiyorsak, yanılgılardan değerli dersler çıkartmakla işe başlamakta yarar görünüyor. Ülkemiz son 40 yılda risklerini düşürmeye değil faizi düşürmeye odaklandığı için enflasyon dahil pek çok kronik meselesini çözemedi. Artık bu dönüşüm dünyasında, süreksiz tahliller değil kalıcı ıslahatların vaktidir diye düşünüyoruz” halinde konuştu.
Turan, en değerli sermaye olan gençleri, aksine beyin göçüne ikna edecek bir ortamın yalnızca ekonomik değil, birebir vakitte demokratik standartlar ile kurulabileceğini belirterek, yaratıcı fikirler, teşebbüsçü ruh ve inovasyonun fakat eleştirel fikrin hayata geçtiği toplumlarda ortaya çıktığını söyledi.
‘SOSYAL DEVLETE BU TÜRLÜ PERİYOTLARDA DAHA FAZLA MUHTAÇLIĞIMIZ VAR’
Turan, 2020 yılında kredi maliyetlerinin düşüklüğü ve bolluğu ile bir genişleme yaşandığını, bu yıl ise kredi maliyetlerindeki artış ve finansmana ulaşımda KOBİ’lerin meşakkatlerinin devam ettiğini belirterek, “KGF’nin yatırım ve ihracat odaklı kesimlerimize yönelik acil olarak yine devreye girmesi, 3 ay uzatılan Kısa Çalışma Ödeneği’nin yıl sonuna kadar genişletilmesi, gerçek dalın yani sahanın beklentileri ortasında yer alıyor. Pandemiden en çok etkilenen turizm ve hizmet başta olmak üzere küçük işletmelerimizin karşılıksız hibe dayanağından daha fazla faydalanması, ekonomimizin bağışıklık sistemini güçlendirecek adımlar olacaktır. Yanlışsız bir adım olarak değerlendirdiğimiz 3 haftalık tam kapanma kararı ile toplum olarak, toplumsal devlete bu türlü devirlerde daha fazla gereksinimimiz olduğunu düşünüyoruz” açıklamasında bulundu.
KOBİ’lerin iktisadın en kırılgan yapı taşı olduğunu söz eden Turan, “Her türlü belirsizlik, ekonomik kriz, afet ve Kovid-19 üzere salgınlar, bulundukları kesime nazaran farklı seviyede olmakla birlikte büyük ölçüde KOBİ’leri etkiliyor. Ülkemizde 7 bin büyük şirkete karşılık 3,2 milyon KOBİ bulunuyor ve yüzde 92’sini küçük ölçekli işletmeler oluşturuyor. Büyük şirketlerin tedarik zincirinin kıymetli bir halkası olan KOBİ’ler, ihracatın da yüzde 40’ını gerçekleştiriyor” biçiminde konuştu.
Global tedarik zincirinde son 3-4 aydır bilhassa ham unsur temininde önemli aksamalar yaşandığını anımsatan Turan, girdi fiyatları ve navlun maliyetleri artarken, global seviyede yaşanan konteyner ıstırabının da ihracatçı firmaları ve KOBİ’leri olumsuz etkilediğini söyledi. Turan, lojistikte kaybedilen her saniyenin ihracatçıların ve iktisadın pazar kaybetmesi manasına geldiğine dikkati çekerek, “İhracatçı firmalarımıza kısa vadede navlun dayanağının yanı sıra orta vadede ülkemizin lojistikte entegre bir stratejik planlamaya muhtaçlığı olduğu görülüyor” dedi.
Salgın sürecinin ham husus ve tedarik zincirinde, bugüne kadar alışık olunmayan riskler yaratırken, süratli aksiyon alan ülkeler açısından da kıymetli fırsatlar da barındırdığını anlatan Turan, “Almanya’nın doğusu ile Çin’in batısı ortasında kalan bölgede Türkiye ile üretim ve tedarikte rekabet edecek bir ülke yok. AB ve Orta Doğu pazarına yakınlığımızı avantaja dönüştürmek istiyorsak, işletmelerimizin tedarikleri karşılayacak ölçeklere ulaşmasını sağlayıp, lojistik altyapı dahil süratli ve faal operasyonları hayata geçirecek kapasitelere ulaşmak önceliğimiz olmalı” değerlendirmesinde bulundu.
‘AVRUPA YEŞİL MUTABATAKI İÇİN HAREKETE GEÇİLMELİ’
Global ısınma ve iklim değişikliği kaynaklı önemli krizler yaşandığını belirten Turan, “Gelecek jenerasyonun gereksinimlerinin gözetildiği, bugünün muhtaçlıklarının istikrarlı formda karşılandığı, sürdürülebilir kalkınma ve toplumsal refah odaklı yeni bir vizyonun hayata geçmesi gerekiyor. Bu noktada AB’nin Yeşil Mutabakat ya da Yeşil Dönüşüm, ABD’nin de Yeşil Nizam ismini verdiği global ekonomik sistemde oyunun kurallarını değil oyunun kendisini değiştiren yeni yaklaşımlar öne çıkıyor. Yeni devirde kurulacak ekonomik bağlarda ihracat başta olmak üzere Yeşil Mutabakat kapsamında oluşacak kural ve uygulamaların devreye alınacağı yeni bir periyot başlıyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın bir büyüme stratejisi olarak kurgulanıp, KOBİ’lerin mevcut kırılganlıkları düşünülerek gerekli siyasetlerin yüksek teknoloji, yüksek verimlilik ve yüksek katma pahası hedefleyen bir emel doğrultusunda oluşturulması kıymet taşıyor” dedi.