Doğumdan sonraki birinci 28 günlük mühletin yenidoğan periyodu olarak isimlendirildiğini belirten uzmanlar bu devirde yenidoğanların Şişli Escort bayan immün sistemlerinin gelişmemesi nedeniyle enfeksiyonlara açık olduğuna dikkat çekiyor Yenidoğanların yalnızca hastanede değil meskende bakım sürecinde de etraftaki bireylerden virüs kaparak hasta olabileceği ihtarında bulunan uzmanlar Bunu önlemek emeli ile Escort Şişli anne ve bebeğin olabildiğince az insan ile temas etmesi gerekir Bebek ile anne yatağının tıpkı odada olması ve o odaya diğer kimsenin girmemesi bebeğin sırf anne ile temasının olması konuta Şişli Escort konuk kabul edilmemesi annenin maske ve hijyen kurallarına uyması odanın 2 3 saatte bir havalandırılması gerekir tavsiyesinde bulundu
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Ebelik Kısmı Lideri Prof Dr Güler Cimete yenidoğan periyodunun ehemmiyetine işaret ederek Covid 19 riskine karşı alınması tedbirlere ait değerlendirmelerde bulundu
Yüksek risk kümesindeki yenidoğanlara dikkat
Yenidoğan periyodunun doğumdan sonraki birinci 28 günlük süreyi içerdiğini belirten Prof Dr Güler Cimete Yenidoğan bebeklerin fizikî yapıları oluşmuş olsa da işlevsel istikametten sınırlılıkları bulunmaktadır Bu nedenle anne rahminden sonraki dış yaşama ahenk sürecinde sıhhatleri ve ömürleri tarafından riskli bir dönemdedirler Bilhassa 37 gebelik haftasından evvel doğan pretermler düşük doğum yüklü bebekler diyabetik anne bebekleri ile konjenital anomalileri ve değişik enfeksiyonları olan bebekler yüksek riskli kümesi oluşturur Bu da çok dikkatli ve titiz bakım sunulmasını gerektirir dedi
Enfeksiyonlara yatkınlıkları yüksek
Bu devirde dış etraf kaynaklı risk faktörlerine dikkat çeken Prof Dr Güler Cimete Dış etraf kaynaklı risk faktörlerinin başında enfeksiyon casusları gelir Yenidoğanların immün sistemleri düzgün gelişmediği için enfeksiyonlara yatkınlıkları yüksektir Bebekler enfeksiyonlara anne rahminde doğum sürecinde ve doğum sonrası devirde maruz kalabilirler Yenidoğan bebeklerin mümkün olduğunca az insan ile temas ettirilmesi göz göbek ağız burun bakımlarının titizlikle yapılması bebeğe dokunmadan evvel ellerin yıkanması annenin her gün duş alıp pak çamaşırlar giymesi ortamın sık aralıklarla havalandırılması bebeğin enfeksiyonlardan korunması açısından faydalı olur diye konuştu
Doğumdan sonra bebeklerin yıkanması ya da silinmesi tavsiye ediliyor
Günümüze kadar yapılan araştırmalarda gebelik periyodunda Covid 19 enfeksiyonu geçiren annelerden fetüse plesenta yoluyla bulaşma olduğu görülmediğini vurgulayan Prof Dr Güler Cimete Ancak mevzu hakkında tam bir sonuca varmak için kâfi bilgi yoktur Tekrar olağan vajinal yolla olan doğumlarda da doğum kanalından geçiş esnasında temas edilen sekresyonlar ile bebeğe bulaş olduğunu gösteren datalar olmamasına rağmen anne idrar ve gaitası ile bulaş olabileceği için doğumdan sonra bebeklerin silinmesi ya da yıkanması önerilmektedir Covid müspet hamilelerin dışkısı ile bebeğe bulaş olabileceği için sezaryen doğum tercihleri fazla olmaktadır diye konuştu
Covid 19 kuşkusunda doğum negatif basınçlı enfeksiyon odasında yapılmalı
Yenidoğanların Covid 19 ile enfekte olması doğum sonrası devirde kâfi önlemlerin alınmaması durumunda kelam konusu olmaktadır diyen Prof Dr Güler Cimete Bebeklerin doğumu takiben enfekte olmasını engellemek gayesiyle enfekte ya da kuşkulu hamilelerin negatif basınçlı izolasyon odalarında doğumunun yaptırılması göbek kordonunun çabucak klemplenmesi ve kesilmesi bebeğin süratlice kuvöz içine yerleştirilmesi sıhhat çalışanlarının N95 maske takmak dahil tüm kollayıcı tedbirleri alması doğum sürecinde hamilenin maske takması üzere yaklaşımların uygulanması gerekir dedi
Emzirme sırasında bebeğe bulaşabilir
Anne sütünde Covid 19 virüsü saptanmadığını kaydeden Prof Dr Güler Cimete Ancak emzirme sırasında enfekte anneden bebeğe teneffüs yolu ve deri teması yoluyla etken bulaşabilir ikazında bulundu
Dünya Sıhhat Örgütü nün enfeksiyon geçişini engelleyici kaideler sağlanarak emzirmenin gerçekleştirilmesini önerdiğini belirten Prof Dr Güler Cimete Türk Neonatoloji Derneği her anne ve bebeğin ferdi bazda kıymetlendirilerek emzirme konusuna karar verilmesini bu kararın yüklü olarak ailelere bırakılmasını önermektedir Covid 19 olumlu anneler cerrahi maske takarak ellerini titizlikle yıkayarak ve göğüslerini temizleyerek bebeklerini emzirebilirler Yeniden bulaşı engellemek için bebeğin anneden süreksiz bir mühlet başka tutulacağı durumlarda annenin maske el hijyeni biberon ve pompa paklığına dikkat ederek sağacağı sütü gözetici tedbirleri almış sağlıklı bir birey tarafından bebeğe biberon ya da kaşıkla verilebilir tavsiyesinde bulundu
Konutta bakım sürecine dikkat
Yenidoğanların yalnızca hastanede değil konutta bakım sürecinde de etraftaki bireylerden virüs kaparak hasta olabileceği ikazında bulunan Prof Dr Güler Cimete şunları söyledi
Bunu önlemek emeli ile anne ve bebeğin olabildiğince az insan ile temas etmesi gerekir Doğum sonu periyotta anne yardıma ihtiyaç duyabilir Yardım edecek bireyin mümkünse çok az insan ile teması bulunan şahıslardan seçilmesi bu kişinin hastalık belirtileri göstermemesi ve PCR testi yaptırması faydalı olur
Anne maske kullanmalı oda havalandırılmalı
Bebek ile anne yatağının birebir odada olması ve o odaya öbür kimsenin girmemesi bebeğin sadece anne ile temasının olması konuta konuk kabul edilmemesi annenin maske ve hijyen kurallarına uyması odanın 2 3 saatte bir havalandırılması gerekir Anne bebek bağlanmasının gelişimi için bebek ile göz göze bağ çıplak cilt teması ve şarkı ninni söyleme üzere yaklaşımlar gereklidir Bunların bebeği emzirirken gerçekleştirilmesi ve olabildiğince bebekle az temasta bulunularak enfekte olma riskinin azaltılması faydalı olur
Konut dışı teması olan babanın bebekle teması sonlandırılmalı
Yenidoğan periyodu enfeksiyonlara en yatkın olunan devir olduğundan bilhassa konut dışı etraf ile teması bulunan babaların bile bebekleri ile temasının sonlandırılması gerekir Covid 19 saptanan hamilelerin bebeklerinden 24 saat içerisinde nazofarinks RT PCR virüs testinin yapılarak enfekte olma durumunun tespit edilmesi gerekir
Anneden bebeğe antikor geçişi sonlu
Gebeliğinde Covid 19 müspet olan anneler ile Covid 19 aşısı uygulanmış annelerin bebeklerine plasenta aracılığı ile antikor geçişi olduğunu gösteren çalışmaların olduğunu belirten Prof Dr Güler Cimete Ancak plasenta aracılığı ile bebeğe antikor geçişinin sonlu olduğu hastalığı daha şiddetli yaşayan anneler ile etkeni gebeliğin erken periyotlarında almış olan annelerde bu geçişin biraz daha fazla olduğu gösteren çalışmalar olduğu üzere fark olmadığını gösteren çalışmalar da vardır Gebelikte aşılanmış anneler ile hastalık etkenini almış annelerin bebeğe geçen antikorlarının ölçü ve tesirlerine yönelik bilgiler de sonludur dedi
Yenidoğanlarda Covid 19 sık görülmüyor
Yenidoğanlarda Covid 19 un sık görülmediğini kaydeden Prof Dr Güler Cimete Bebekler enfekte olduğunda da hastalık çoğunlukla hafif ya da orta şiddette seyretmekte teneffüs aygıtı takviyesine ihtiyaç duyacak kadar ağır hadiselere nadiren rastlanmaktadır Ağır hadiseler ekseriyetle öteki sıhhat meseleleri olan ya da preterm bebeklerdir Kuşkulu Covid 19 doğumdan 14 gün evvel ya da doğumdan 28 gün sonraki periyotta Covid 19 enfeksiyon hikayesi olan anneden doğan bebekler ile ailede bebeğe bakım verenlerde ziyaretçilerde bebeğin bakımını gerçekleştiren sıhhat işçisinde Covid 19 enfeksiyonu saptanan yenidoğanlar hastalık belirtisi göstermeseler de kuşkulu hadiseler teneffüs yolu yahut kan örneğinde etken varlığı saptanan yenidoğanlar kesin hadiseler olarak kabul edilirler dedi
Bu belirtilere dikkat
Yenidoğanlarda hastalık belirtilerine de değinen Prof Dr Güler Cimete Vücut ısısında değişkenlik ateş kalp atım ve teneffüs sayısında artış burun tıkanıklığı burun akıntısı hırıltılı teneffüs burun kanadı teneffüsü apne öksürük siyanoz kusma ishal distansiyon karın ağrısı üzere belirtiler görülebilir Bu cins belirtileri olan bebeklerin Covid 19 olup olmama durumlarının yenidoğan tabibi tarafından kıymetlendirilmesi gerekir dedi
Covid19 olumlu yenidoğanlar ve bebekler etrafa virüs bulaştırabilir
Covid19 müspet yenidoğanlar ve bebeklerin de etrafa virüs bulaştırabileceğini kaydeden Prof Dr Güler Cimete tavsiyelerini şöyle sıraladı
Covid 19 lu bebeklerin ağız burun sekresyonları ve dışkılarında virüs vardır Bu da öksürme hapşırma salya akışı ve dışkıları ile etrafa virüsü yayabilecekleri manasına gelir Bebek kaynaklı yetişkin birey enfeksiyonlarına yönelik kâfi çalışma olmamasına rağmen enfekte bebeklere bakım veren aile üyeleri ve sıhhat çalışanının esirgeyici tedbirler alarak bakımı gerçekleştirmeleri gerekir
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı