Cins, yaş gözetmeksizin herkesi etkileyebilen uyuzun beşerler ortasında son derece bulaşıcı bir hastalık olduğunu biliyor musunuz? Beşerden beşere bulaşan bir akar tipinin neden olduğu uyuz hastalığının lakin tedavi ile iyileşebileceğine dikkat çeken DoktorTakvimi.com uzmanlarından Uzm. Dr. Abdullah Ünal, sonbahar ve kış aylarında artış gösteren uyuzun bilinmeyenlerini anlattı.
Uyuz, halk ortasında uyuz böceği olarak da tanımlanan “Sarcoptes scabiei von hominis” isimli akarın yol açtığı bir cins deri hastalığı. Halk ortasında yalnızca hayvanlardan bulaştığına inanılsa da asıl bulaşıcı olan uyuza, beşerden beşere yakın temasla bulaşan bir akar tipi neden oluyor. Çıplak gözle görülmesi neredeyse mümkün olmayan bu akar tipi, kişinin cildine temas ettiğinde öncelikle cilt altına geçerek ilerliyor. Yaklaşık 1-2 aylık ömrü mühletince de sık sık yumurtlayarak ve dışkılayarak yayılmaya devam ediyor. Kişinin ömür kalitesinin bir oldukça düşmesine neden olan uyuz hastalığı ile ilgili bilgi veren DoktorTakvimi.com uzmanlarından Uzm. Dr. Abdullah Ünlü, beşerden beşere bulaşan uyuzun kesinlikle tedavi edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Uyuzun bulaşmasında ferdî hijyenin rolü yok
Hastalığın bilhassa sonbahar ve kış aylarında artış gösterdiğini söyleyen Uzm. Dr. Abdullah Ünlü, “Hastalığın etkeni olan uyuza yol açan akar; deri temasının yanı sıra ortak kullanılan havlu, çarşaf, kıyafet ve yatak üzere eserlerin ortak kullanılması ile bireyden şahsa bulaşır. Bunun temel sebebi uyuza yol açan akarın, beden dışında 24 ila 48 saat kadar yaşayabilmesidir. Uyuz hastalığının bulaşmasının şahsî hijyen ile alakası yoktur. O denli ki akar, sadece tokalaşmak ve sarılmak üzere günlük aksiyonlar sırasında da bulaşabilir. Bu nedenle, hastalık aile bireyleri başta olmak üzere tıpkı konutu paylaşan beşerler ortasında, askeri kışlalar, hastaneler ve bakım konutu üzere alanlarda süratle yayılır” diyor.
Uyuz hastalığının hayvandan beşere geçtiğine dair yaygın bir inanış olsa da hayvanlarda uyuza yol açan akar cinsinin insan derisinin altına giremediğini söyleyen Uzm. Dr. Abdullah Ünlü, şöyle devam ediyor: “Dolayısıyla bu akar tipi, insan bedeninde uzun mühlet yaşayamaz. Hayvandan beşere geçen akarın belirtilere yol açması yaklaşık 1 ila 3 saat sürer. Lakin ortaya çıkan belirtiler tedaviye gerek kalmaksızın kısa mühlet içinde ortada kalkar. Beşerden beşere bulaşan “Sarcoptes scabiei von hominis” isimli akarın neden olduğu uyuz hastalığı ise resen iyileşmez ve kesinlikle uyuz tedavisi gerektirir”.
Şiddetli kaşıntıya dikkat
Uzm. Dr. Abdullah Ünlü’nün verdiği bilgilere nazaran, uyuz hastalığının karakteristik belirtisi kaşıntı. Parmak ortaları başta olmak üzere, el, ayak, bilek, dirsek, göbek, bel, kalça, koltuk altı bölgelerindedir. Bayanlarda göğüs bölgesinde, erkeklerde genital bölgede şiddetli kaşıntı görülebiliyor. Çocuklarda ise yüz, kulağın art kısmı, ayağın alt bölgesi ve avuç içi üzere bölgelerde kaşıntıya neden olabiliyor.
Uyuz hastalığında sık görülen belirtiler şunlar:
- Cilt yüzeyinde, uzunluğu 1 ila 10 mm. boyutunda renkli çizgiler
- Ciltte içi sıvı dolu lezyonların varlığı
- Tünellerin uç kısımlarında siyah noktayı andıran görünümlerin oluşması
- Sıcak duş sırasında kaşıntı şiddetinde artış görülmesi
- Kızarıklık
- Döküntü
Uyuzdan korunmak mümkün mü?
Uyuz çok kolay bulaşan bir hastalık olsa da uyuzdan korunmak için alınabilecek birtakım tedbirler var.
Bunlardan biri uyuz olduğu bilinen şahsa direkt temasın önlenmesi olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Abdullah Ünlü, tıpkı meskende yaşayan şahısların korunması için havlu, çarşaf ve kıyafet üzere eserlerin 50 santigrat derecenin üzerindeki sıcaklıklarda yıkanması gerektiğini belirtiyor. Bunun yanı sıra yatak, halı ve kilimlerin sık süpürülmesi ve süpürgenin toz haznesinin kesinlikle titizlikle temizlenmesi öneriliyor. Uyuz hastalığı, şimdi şahısta belirtilere yol açmadan bir başka bireye bulaşabildiğinden, uyuz hastalığından korunmak birtakım durumlarda mümkün olamayabiliyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı