Haziran ayının başlarında 120 dolar düzeyinin üzerinde seyreden petrol fiyatları bu tarihten itibaren düşüşe yöneldi. Son 3 ayı da üst üste düşüşle kapatan petrol fiyatları eylül ayında da aşağı istikametli seyriyle dikkat çekiyor. Bilhassa petrol piyasasındaki değişim yurt içinde akaryakıt fiyatları üzerinde değerli rol oynuyor. Petrolde gerçekleşen sert düşüşler akaryakıt fiyatlarına indirim olarak yansıyor.
RESESYON TASASI PİYASAYI SARSIYOR
Pandemi sürecinde iktisatların kapanmaya gitmesiyle birlikte tedarik zincirinde bozulmalar ve yaşanan arz sorunları global çapta başta emtia fiyatları olmak üzere girdi maliyetlerini yükseltmiş bu durum dünya genelinde enflasyonu körüklemişti.
Pandeminin tesirleri geçerken, şubat ayında Rusya ile Ukrayna ortasında savaşın patlak vermesi ile birlikte emtia fiyatlarında yine sert hareketler görülmüştü. Altın, petrol ve tarım emtialarında gerçekleşen sert yükselişler global çapta enflasyonun tesirlerini artırmıştı.
Buna rağmen ABD Merkez Bankası (Fed) yükselen enflasyona karşı faiz silahını çekti. Mart ayında evvel 25 baz puan faiz artıran Fed, son 3 toplantısında siyaset faizini üst üste 3 kere artırarak yüzde 3-3.25 düzeyine çıkardı.
Küresel merkez bankaları da Fed’in faiz artışına paralel bir siyaset izleyerek sıkılaştırma adımlarını hızlandırdı. Fakat bunun bir faturası oldu. Yükselen faiz oranları global çapta bir sakinliği beraberinde getirdi.
Ekonomilerin resesyona girebileceğine yönelik beklentilerin kuvvetlenmesi ile birlikte petrol piyasasında düşüş sürat kazandı. Mümkün bir sakinlik devrinde petrol talebinde azalma olacağı düşünülürken bu durum fiyatların süratle düşüşe geçmesine yol açtı.
PETROLDE ‘ÇİN’ ETKİSİ
Bunun üzerine bir de Çin’de tekrar Covid-19 hadise sayılarının artışa geçmesiyle birlikte karantina önlemlerinin uygulanması petrol piyasasını derinden etkiledi. Dünyanın en çok petrol tüketen ülkelerinden biri olan Çin’de kapanmaların petrol talebini yavaşlatacağı tasaları piyasayı resmen sarstı.
HAM PETROLDE 9 AY SONRA BİR İLK
Bu hafta Fed’in 75 baz puan faiz artırmasıyla birlikte dolara olan talep artarken, petrol ve altın üzere pahalı emtialarda sert düşüşler görüldü. Ham petrol cuma günü 80 dolar olan kritik düzeyin altına sarkarak son 9 ayın en düşük düzeyini test etti. 78.04 doları gören ham petrol günlük bazda ise yüzde 4’ün üzerinde bedel kaybetti.
Ham petrol son 3 aylık vakit dilimi içerisinde yüzde 36 gerileyerek sert düşüş kaydetti.
BRENT PETROLDE YÜZDE 30’LUK DÜŞÜŞ
Brent petrol ise cuma günü 85.50 dolar seviyesine kadar gerileyerek neredeyse 9 ayın en düşük seviyesini test etti. Böylece brent petrol son 3 ayda yüzde 30’dan fazla paha kaybetmiş oldu.
AKARYAKIT FİYATLARINDA İNDİRİM BEKLENTİSİ
Brent petrol ve ham petrol fiyatlarında sert düşüş görülmesiyle birlikte yurt içinde akaryakıt fiyatlarında indirim beklentisi arttı.
İstanbul’da akaryakıtın fiyatı 19.23 lira, motorin fiyatı 23.11 lira, oto gaz fiyatı 10.98 liradan satışa sunuluyor.
Ankara’da ise akaryakıtın fiyatı 19.37 lira, motorinin fiyatı 23.22 lira, oto gazın fiyatı 11 lira düzeyinde.
İzmir’de ise akaryakıtın fiyatı 19.36 lira, motorinin fiyatı 23.26 lira, oto gazın fiyatı 10.73 liradan satışa sunuluyor.
