Bingöl ve yöresinde geçmişten bu yana meskenlerde konuk ağırlandığında sofralarda kesinlikle yer alan keledoş ve mastuva, yemekten fazla bir kültür olarak yaşatılıyor.
Bingöllü bayanların maharetli elleriyle büyük emekle hazırladıkları keledoş, un, tuz, su, çökelek, sarımsak ve tereyağından hazırlanıyor.
Mayasız sert hamur uzun mühlet yoğrulduktan sonra bir tepsi içerisine dağıtılıyor ve üzerine nokta halinde işaretler bırakılıyor. Hazırlanan hamur, istenilen halde ve lezzette olması için sac içerisine konularak üzerindeki közle yahut soba fırınında az sıcaklıkta yaklaşık 2 saat pişiriliyor.
Güzelce kızaran ekmek, soğuduktan sonra küçük kesimler halinde doğranarak bir kaba alınıyor. Sıcak suyla eritilen çökelek ayran kıvamına getiriliyor ve sarımsak eklenerek ateşte kaynatılıyor. Doğranan ekmeklerin üzerine kaynayan ayran ve kızartılmış tereyağı döküldükten sonra keledoş hazır hale getiriliyor.
Köz ve odun ateşinde pişen ekmek, sarımsaklı ayran ve tereyağıyla buluşarak etrafa yaydığı beğenilen kokusuyla iftarda iştahları açıyor ve damaklarda eşsiz lezzet bırakıyor.
Mastuva yapılırken ise ayran ve pirinç tencere içerisinde katı kıvam alana kadar sabırla karıştırılarak pişiriliyor.
İstenilen püre kıvamına geldikten sonra üzerine bol tereyağı dökülerek servis edilen mastuva, keledoş ile sofralarda vazgeçilmez lezzet olarak yerini alıyor.
“Bu lezzeti tadanlar çok memnun oluyor”
Ilıcalar beldesinde yaşayan Nadire Kişi, AA muhabirine, keledoş ve mastuvanın Bingöl’ün en çok bilinen lezzetlerinden olduğunu söyledi.
Bu lezzetleri büyük emekle hazırladıklarını lisana getiren Kişi, yemeklerin odun ateşinde pişirilmesinin lezzetinin değerli faktörlerinden olduğu belirtti.
Kişi, kullanılan materyallerin büsbütün doğal olması nedeniyle keledoş ve mastuvanın sıhhate yararlı olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Bu lezzeti tadanlar çok keyifli oluyor. Ramazan ayında sofralarımızda keledoş ve mastuva vazgeçilmez lezzetlerdir. Atalarımızdan bizlere kalan bu lezzetleri yaşatmaya devam ediyoruz. Çok doyurucu lezzetler. Herkesin bu lezzetleri tatmasını tavsiye ederim.”
Kişi, Bingöl’de buna misal birçok lezzetin bulunduğunu, kentteki bedellerin, lezzetlerin herkes tarafından bilinmesini ümit ettiklerini kaydetti.