Elektrikli skuterlara ait düzenleme Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Son günlerde toplu taşıma, taksi ve minibüs esnafı tarafından reaksiyon gören, trafikte tehlikeli hareketlerde bulunan e-skuter kullanıcılarının önüne geçilecek. Yayımlanan yönetmelikle birlikte e-skuter kullananlar birçok kurala uymak zorunda olacak. Sürat hududu, kullanma yaşı, hangi yollarda kullanılabileceğine ait ayrıntılar belirli oldu.
Bundan sonra;
Farklı bisiklet yolu yahut bisiklet şeridi varsa taşıt yolunda sürülmesi,
Otoyol, kentler ortası karayolları ve azami sürat hududu 50 km/s üzerinde olan karayollarında sürülmesi,
İkiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürülmesi,
Yaya yollarında sürülmesi,
Öteki bir araca bağlanarak, asılıp tutunarak sürülmesi,
Müsaade alınarak yapılan şovlar dışında, akrobatik hareketler yapılarak sürülmesi,
Hareket için işaret verme halleri dışında tek elle sürülmesi,
Kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler yahut hareket kısıtlılığı olan şahısların inançlı ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek biçimde park edilmesi,
Öbür araçlar izlenirken, geçilirken, hareket yapılırken; karayolunu kullananların hareketini zorlaştırıcı, tehlike doğurucu davranışlarda bulunulması,
Şoför dışında diğer bireylerin taşınması,
Sırtta taşınabilen şahsî eşya harici yük ve yolcu taşınması büsbütün yasaklandı.
DONANIM DA GEREKİYOR
Kullanılacak e-skuterin; gece öteki araç şoförleri ve yayalar tarafından rahat bir halde fark edilmelerini sağlamak üzere; önde beyaz ışık verecek ve en az 20 metre önü aydınlatabilecek biçimde bir adet far, artta, kırmızı renkte ışık veren bir lamba ve kırmızı reflektör ile 30 metreden duyulabilecek ses çıkarabilen zil, korna yahut gibisi ses aleti ile teçhiz edilmiş olması mecburî oldu
Ayrıyeten E-skuter kullananlar 2918 sayılı Kanunda ve ilgili başka mevzuatta belirtilen kurallara uymakla yükümlü sayılacaklar.
PAYLAŞIMLI E-SKUTER ŞİRKETLERİNE ÖZEL KOŞULLAR
E-skuterleri paylaşımlı olarak kullanıma sunan şirketler en az 500 bin lira sermayeye yahut işletme sermayesine sahip olacak.
Gerçekleştirecekleri faaliyetlere ait bilgilerin tutulacağı data tabanının saklanacağı sunucuların Türkiye Cumhuriyeti hudutları içerisinde barındırılması ve Yönetimin erişimine açık olması,
Seri/plaka/id numaralarını U-Net’e kaydetmek şartı ile kendilerine ilişkin en az 250 adet e-skutere sahip olması,
Yeni hali temel olmak üzere TS EN ISO 9001, TS EN ISO 14001, TS ISO/IEC 27001, ISO 45001 kalite evraklarına sahip olması kural koşulacak.
Kamu kurum ve kuruluşları ile iştiraklerinden bu unsurda belirtilen sermaye koşulu aranmayacak.
YETKİ EVRAKI ALINACAK YERLER
Paylaşımlı e-skuter şirketleri büyükşehir belediyesi konseyi bulunan vilayetlerde UKOME’den,
Büyükşehir belediyesi bulunmayan vilayetlerde il trafik komisyonundan,
(a) ve (b) bentlerinde belirtilen mercilerin misyonlu ve yetkili olmadığı ve özel kanunlar ile belirlenmiş alanlarda, kendilerine yetki verilmiş ilgili kurum ve işletmelerden müsaade alacaklar.
KISITLI SAYIDA OLACAK
Paylaşımlı e-skuter müsaadesi verilmesinde, bilhassa toplu taşıma sınırları ile entegrasyon, arz/talep istikrarı ve haksız rekabete ya da piyasada monopolleşmeye mahal verilmemesi konuları temel alınacak.
Büyükşehirlerde müsaade verilecek her bir ilçedeki nüfusun, büyükşehir olmayan yerlerde belediye nüfusunun en fazla 200’de biri kadar olacak formda e-skuter müsaadesi verilecek.
Nüfusun mevsimsel yahut dönemsel değişiminin kullanım talebini artırması ile kapasite kullanım durumu ve gibisi münasebetlerle ikinci fıkra ile belirlenen sayı %50’ye kadar artırılacak.
Nüfusu 20.000’in altında olan belediyelerde ikinci fıkra ile belirlenen e-skuter müsaadesi sayısı 3 katına kadar artırılabilecek.
Her bir yetki dokümanı sahibine, ikinci fıkrada belirlenen e-skuter sayısının beşte birini aşmamak kaydıyla e-skuter müsaadesi verilecek.
Özel kanunlar ile korunan ve yetkili kurum/işletme uhdesindeki alanlarda (havalimanları, üniversite yerleşkeleri, hastaneler, ulusal parklar ve benzeri) verilebilecek e-skuter müsaade sayısı için bu hususta belirtilen sınırlamalar uygulanmayacak.
15 YAŞ SONU
Yetki evrakı sahipleri, yalnızca müsaade aldıkları belediye/bölge sonları içerisinde faaliyette bulunabilecekler. E-skuterlerin müsaade alınmayan bir belediye/bölge hudutları içerisinde kullanılması durumunda, kelam konusu e-skuterlerin 48 saat içerisinde müsaade alınan belediye/bölge sonları içerisine getirilmesi mecburî olacak.
Yetki evrakı sahipleri, yapacakları faaliyetlerle ilgili olarak, e-skuterlerin seri/plaka/id numaraları ve pozisyon bilgileri ile 15 inci hususun üçüncü fıkrasında belirtilen bilgileri, verilen hizmetin bitişine kadar U-Net’e işlemek/iletmek zorunda olacaklar.
Yetki dokümanı sahipleri, firmalarında meydana gelen unvan, adres ve sermaye kuralını kaybedecek formdaki sermaye azaltışlarını, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren doksan takvim günü içinde Yönetime elektronik olarak bildirmekle yükümlü olacaklar.
Yetki evrakı sahipleri, 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Genel Hıfzıssıhha Kanununda ön görülen önlemler, düsturlar ve yasaklamalara uygun olarak faaliyette bulunmaktan sorumlu tutulacaklar. Bu fıkraya tersliğin tespiti halinde, bu durum ilgili mercilere iletilecek.
Yetki evrakı sahipleri, çevreyi ve insan sıhhatini muhafaza, etraf kirliliğini tedbire gayesiyle yürürlüğe konulan mevzuat kararlarını bilmek ve faaliyetlerini bunlara uygun olarak yürütmekten sorumlu tutulacak.
Yetki dokümanı sahiplerinin, hizmet alanlara ilişkin bilgilerin saklılığı ve güvenliğine ait; her türlü bilgiyi açığa vurmaları, üçüncü bireylere bilgi vermeleri yahut rastgele birinin bunları yapmasına neden olmaları yasak olacak. Bu fıkraya karşıtlığın tespiti halinde, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Ferdî Dataların Korunması Kanunu kararları çerçevesinde ilgili mercilere bilgilendirme yapılacak.
Yetki dokümanı sahipleri, hizmetten yararlananlara hizmetleriyle ilgili çevrimiçi (mobil/internet) eğitim vermek ve bu eğitimin tamamlanıp tamamlanmadığını denetim etmekle yükümlü olacaklar.
Yetki evrakı sahipleri, e-skuterin kullanımı sırasında kask, dizlik, reflektörlü ceket üzere hami ve görünürlüğü artırıcı ekipmanların giyilmesi konusunda hizmetten yararlananları bilgilendirmekle yükümlü tutulacaklar.
Yetki dokümanı sahipleri, 15 yaşını bitirmemiş olanlara hizmet veremeyecek.
Yetki evrakı sahipleri, UKOME/il yahut ilçe trafik kurulu tarafından belirlenen sürat sonları çerçevesinde e-skuterlerini kullandırabilecekler. Girilmesi yasak bölgeler ve sürat limitleri için coğrafik çitleme uygulanır ve coğrafik çitleme dataları U-Net üzerinden Yönetim ile paylaşılacak.
Yetki evrakı sahipleri, faaliyet gösterdikleri vilayet için aldıkları toplam e-skuter müsaade sayısını aşmamak kaydıyla, faaliyet gösterdikleri ilçede/bölgede müsaadesi aldıkları toplam e-skuter sayısının %70’inden az (Kasım-Şubat periyodunda %40 olarak uygulanır) %130’undan fazla e-skuter bulunduramayacaklar. Bu uygulamada e-skuter sayısı denetimi için 00:00-23:59 saatleri temel alınarak bir tam günlük izleme yapılacak.
Yetki evrakı sahipleri, kullanıcılarına 7 gün 24 saat temeline nazaran hizmet verebilecek kapasitede bir davet merkezi yahut birebir emelle hizmet edecek taşınabilir uygulama bulundurmakla yükümlü olacaklar.
Yetki evrakı sahipleri, kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler ve hareket kısıtlılığı olan bireylerin inançlı ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek biçimde park edilen e-skuterlerini iki saat içerisinde toplamakla yükümlü tutulacaklar.
Yetki evrakı sahipleri, hizmet verecekleri e-skuterlerin en az % 30’u için, e-skuterlerin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanacak bildirim ile belirlenecek yerlilik asıllarına uygunluğunu gösteren TSE Uygunluk Evrakı almakla yükümlü olacaklar.
Yetki evrakı sahipleri, unvan yahut varsa kısa unvanlarını ve seri, plaka yahut id numaralarından birini müsaadesi aldıkları e-skuterlerin en az bir yerine görülebilecek halde yazdırmak zorunda olacaklar.
Yetki dokümanı sahipleri, e-skuterlerle ilgili hizmetten yararlananların yapmış oldukları trafik kural ihlallerinin 2918 sayılı Kanun kapsamında süreç yapılacağını kullanıcılara bildirmekle yükümlü tutulacaklar.
Yetki evrakı sahipleri, kullandıracakları e-skuterleri 5’inci hususun ikinci fıkrasına uygun olarak teçhiz etmek zorunda olacaklar.
Yetki evrakı sahipleri, faaliyetleriyle ilgili olarak İdarece yayımlanan düzenleyici süreçlere uymakla yükümlü bulunacaklar.
KARŞIT DURUMLARDA 50 BİN LİRA CEZA
E-skuter yetki evrakına sahip şirketler kurallara alışılmamış süreç yapması durumunda 50 bin liraya kadar cezalandırılabilecek. Yetki evrakı için 10 bin lira ödeme yapılacak.